Voordelen van de coöperatie
In het blog van 3 augustus 2011 werd al besproken dat de coöperaties steeds populairder worden als rechtsvorm. Een vraag die ons kantoor vaak krijgt is: “wat zijn nu precies voor voordelen van de coöperatie als rechtsvorm?”. In dit blog worden 8 voordelen op een rij gezet.
Voordeel 1: vergroten economische macht en behalen van schaalvoordelen
Toelichting:
De motieven van het oprichten van een coöperatie zijn van oudsher gelegen in het vergroten van economische macht en het behalen van schaalvoordelen. Ondernemers kunnen via de coöperatie een vuist maken en prijsafspraken afdwingen bij hun klanten. Een ander voordeel van samenwerking via een cooperatie is dat het benodigde kapitaal kan worden verkregen zonder een beroep te hoeven doen op externe financierders. Dit leidt tot kostenbesparing. Ondernemers werken in een cooperatie samen op basis van solidariteit en zakelijkheid. Door de jaren heen is dit een uitstekende formule gebleken.
Voordeel 2: grote vrijheid bij vormgeving statuten en andere regelingen voor onderlinge verhoudingen
Toelichting:
Kenmerkend voor de wettelijke regeling van de vereniging en de coöperatie is de flexibiliteit. Dit in tegenstelling tot de B.V. of de N.V. waarbij automatisch een groot aantal (dwingend)-rechtelijke bepalingen uit Boek 2 BW van toepassing wordt. Deze bepalingen zorgen tegelijkertijd voor een strak keurslijf als het gaat om het vormgeven van de gewenste vorm van samenwerken, stemrecht en winstverdeling. Bij de coöperatie zijn deze dwingendrechtelijke bepalingen niet toepassing. Ook qua financiering bestaat grote vrijheid. Een coöperatie kan certificaten of aandelen uitgeven, maar ook gewoon winst uitkeren aan de leden.
Voordeel 3: aansprakelijkheid van leden is gedeeltelijk of zelfs geheel uit te sluiten.
Toelichting:
Bij een coöperatie kan de aansprakelijkheid worden uitgesloten (U.A.) of beperkt (B.A.). De U.A. is tegenwoordig gangbaar en maakt dat individuele leden in hun eigen praktijk- of bedrijfsvoering niet het risico lopen van een faillissement of moeten bijdragen in de aansprakelijkheid van de coöperatie.
Voordeel 4: rechtspersoonlijkheid
Toelichting:
De coöperatie is een rechtspersoon. Dat betekent dat de cooperatie drager van rechten en verplichtingen is en zelfstandig aan het rechtsverkeer kan deelnemen. Met het hebben van rechtspersoonlijkheid kan de coöperatie een eigen bestaan leiden, heeft het een afgescheiden vermogen en een eigen aansprakelijkheid. De coöperatie is net als de B.V. en N.V. een zelfstandig belastingplichtige entiteit.
Voordeel 5: toe- en uittreding zijn erg eenvoudig: aanvaarden respectievelijk opzeggen van lidmaatschap.
Toelichting:
Toetreding en uittreding verloopt via aanvaarden respectievelijk opzeggen van het lidmaatschap. De vrijheid van uittreding is een belangrijk beginsel van het Nederlandse verenigingsrecht. Dit beginsel is wettelijk vastgelegd in art. 2:35 BW – alwaar een limitatieve opsomming de mogelijk wijze van beëindiging van het lidmaatschap omschrijft – alsmede in art. 2:36 BW.
Voordeel 6: checks and balances
Toelichting:
Bij maatschappelijke instellingen is de rol van de toezichthouder veelal een probleem. Het toezicht kan maar tot een bepaalde diepte gaan. Deze beperking wordt vaak ervaren als een gebrek aan voeling met de organisatie. In de coöperatie kan deze betrokkenheid beter tot ontwikkeling komen hetgeen ook tot beter bestuur en toezicht zal leiden.
Ook ‘gewone bedrijven’ zoeken naar invulling van hun maatschappelijke rol en naar nieuwe verbindingen met hun omgeving. Klanten en toeleveranciers worden niet meer uitsluitend gezien als transactionele partijen, maar als relaties waarmee een verbinding bestaat die het transactionele overstijgt.
Bestuurders en toezichthouders van een coöperatie zullen in constante dialoog moeten blijven met hun leden. Van de leden mag als belangrijke stakeholders voldoende betrokkenheid en commitment worden verwacht. Het is deze permanente dialoog die de leden, bestuurders en toezichthouders scherpt houdt. De coöperatie biedt daarmee de mogelijkheid tot een evenwichtig stelsel van checks and balances in de bevoegdheidsverdeling.
Voordeel 7: fiscale voordelen
Toelichting:
De coöperatie kent ook fiscale voordelen. Door de deelnemingsvrijstelling zijn de leden bijvoorbeeld vrijgesteld van vennootschap- en dividendbelasting. Multinationals maken gebruik van de coöperatie op die manier om geen 15% dividendbelasting te hoeven betalen. Deze bedrijven laten jun internationale geldstromen via Nederland lopen. Een voorbeeld hiervan is Nike. De coöperatie van Nike is gevestigd in Nederland en heeft vier leden waarvan er drie zijn gevestid op het eiland Bermuda en één in de staat Delaware (landen met een mild belastingklimaat).
Voordeel 8: hip
Toelichting-
Naast deze praktische, juridische en fiscale voordelen speelt ook de uitstraling niet zelden een rol bij de keuze voor de coöperatie als rechtsvorm. De aloude coöperatie wordt tegenwoordig juist als hip en modern gezien. Daar komt bij de coöperaties als de Rabobank en FrieslandCampina de crisis goed hebben overleefd. Er is veel sympathie voor coöperaties.